Rusya’nın Ankara Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada Türkiye’nin Montrö Boğazlar Mukavelesi uyarınca Akdeniz’den Karadeniz’e gidecek ABD savaş gemileri hakkında Moskova’ya bildirimde bulunduğunu tabir edildi.
KONTRATA UYGUN
Sputnik’e konuşan bir elçilik yetkilisi, “ABD, Montrö Boğazlar Mukavelesi’nin tarafı olarak mukavelede Karadeniz’e giriş için öngörülen prosedürleri yerine getirdi. Türkiye, kontrata uygun olarak Montrö’nün taraflarına ABD savaş gemilerinin Akdeniz’den Karadeniz’e gideceğini ve geri döneceğini bildirdi” dedi.
ABD’NİN GEMİ ATILIMI
Dışişleri kaynakları da ABD’nin 2 savaş gemisini Karadeniz’e göndermek için Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne uygun olarak Türkiye’ye bildirimde bulunduğunu açıklamış ve iki geminin başka farklı 14 ve 15 Nisan’da Karadeniz’e çıkıp 4 ve 5 Mayıs’ta dönmelerinin planlandığını da aktarmıştı.
PUTİN: KORUNSUN
Montrö Boğazlar Sözleşmesi’yle ilgili son günlerde yaşanan tartışmaya, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin de katıldı. Putin, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın dünkü telefon görüşmesinde konuyu Kanal İstanbul’a getirdi.
Kremlin’den dün yapılan açıklamaya nazaran Türkiye’nin Kanal İstanbul projesiyle ilgili planlarının ele alındığı kısımda Putin, bölgesel istikrar ve güvenliğin sağlanması için 1936 tarihli Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin kararları uyarınca belirlenen Boğazlar rejiminin korunmasının ehemmiyetini vurguladı.
ERDOĞAN NE DEMİŞTİ?
Cumhurbaşkanı Erdoğan 104 emekli amiralin Montrö bildirisinin akabinde birinci açıklamasında Montrö’ye bağlılığı teyit etmiş ve Kanal İstanbul telaşlarıyla ilgili şunları tabir etmişti:
“Kanal İstanbul ile Montrö ortasında kurulan bağ da temelden yanlıştır. Türkiye İstanbul boğazındaki ağır deniz yükünü Kanal İstanbul’la hafifletirken büsbütün kendi egemenliğindeki alternatife kavuşmuş olacaktır. Şu anda İstanbul Boğazı’nda hükümran miyiz? Maalesef. Bir diğer söz ile Kanal İstanbul Boğaz’daki egemenlik haklarımızı güçlendirecektir.”
MONTRÖ DIŞINDA MI
Erdoğan, 5 Ocak 2020 tarhinde katıldığı bir canlı yayında ise Kanal İstanbul’la ilgili Montrö Boğazlar Kontratı tartışmalarına dair “Bence ona hiç kafayı takmayın. Montrö yalnızca Boğaz’ı bağlar. Burası Montrö içinde olan bir şey değil. Montrö’nün büsbütün dışında olan bir şey” halinde konuşmuştu.
BAKANLIK NE DİYOR?
Erdoğan’ın bilakis Ulaştırma Bakanlığı’nın, kamuoyunda tartışma yaratan, etraf örgütlerinin ve muhalefetin karşı çıktığı “Kanal İstanbul” için hazırladığı “Fizibilite Raporu”nda, Montrö Muahedesi’nin Türk Boğazları ile birlikte Karadeniz’in güvenliğini de düzenleyen değerli bir istikrar ve istikrar evrakı olduğunun söz edildiği ortaya çıkmıştı.
FESHİ GÜNDEME GELİR
Evrakta, Kanal İstanbul geçişlerinin Karadeniz’in tüzel statüsünde değişiklik meydana getirmemesi gerektiği belirtilerek şunları tabir edilmişti:
“Aksi bir uygulama, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin ihlali olacak; Mukavele ile birlikte yükümlülüklerini yerine getirmemiş olan Türkiye’yi tartışma platformlarına taşıyacaktır. Bu tartışmalar Montrö’nün feshi ile sonuçlanabilecek istikrarsızlık ve belirsizliklerin de başlangıcı olabilecektir. Unutulmamalıdır ki Montrö Boğazlar Kontratı, Karadeniz’de de öncelikle Türkiye’nin güvenliğine hizmet etmektedir.”