Dünya gazetesi müellifi Alaattin Aktaş, “Yabancı iki haftada 2.4 milyar dolar götürdü” başlıklı yazısında, Merkez Bankası’nda yapılan lider değişikliğinin maliyetini ele aldı.
Aktaş, “Merkez Bankası’ndaki operasyonun iki haftalık maliyeti, yabancıların çıkışı açısından, 2.4 milyar doları buldu. Yabancı yatırımcılar son iki haftada Türkiye’den 2.4 milyar doların üstünde döviz çıkardı” tabirlerini kullandı.
“BİR HAFTADA GERÇEKLEŞEN GÖRÜLMEDİK BİR ÇIKIŞTI”
Alaattin Aktaş yazısında şunları kaydetti:
“Merkez Bankası datalarına nazaran 19-26 Mart haftasında 1.9 milyar dolarla rekor seviyede gerçekleşen çıkış, geçen hafta sürat kesmekle birlikte tekrar de yarım milyar doların üstünde gerçekleşti.
Yurtdışı yerleşikler ya da kısaca yabancılar 26 Mart-2 Nisan haftasında 504.9 milyon dolarlık menkul değer sattı.
Bu meblağın 364.4 milyon dolarını pay senedi, 140.4 milyon dolarını da devlet iç borçlanma senedi satışı oluşturdu.
Yabancılar başkanlık operasyonunun yapıldığı hafta rekor seviyede bir çıkışa imza atmıştı. 19-26 Mart haftasında 813.9 milyon doları pay senedinden, 1 milyar 104.8 milyon doları da devlet iç borçlanma senedinden oluşmak üzere tam 1 milyar 918.7 milyon dolarlık çıkış yaşanmıştı. Bu, bir haftada gerçekleşen görülmedik bir çıkıştı.”
2.5 MİLYARA YAKLAŞTI
“19 Mart’tan 2 Nisan’a kadar geçen süredeki toplam çıkış 2.4 milyar doları aştı” diyen Alaattin Aktaş, yazısını şöyle sürdürdü:
“Yabancı yatırımcılar bu iki haftada 1 milyar 178.4 milyon dolarlık pay senedi ve 1 milyar 245.2 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi sattı. Böylelikle toplam satış 2 milyar 423.6 milyon doları bulmuş oldu.
Yabancı adeta gerisine bakmadan kaçıyor ancak tekrar de bardağın içindeki damlaları görmek isteyenlere bir kolaylık sağlayalım ve âlâ bir haber verelim.
Yabancı çıkıyor çıkmaya ancak pay senedi ve DİBS satışında geçen hafta evvelki haftaya nazaran neredeyse dörtte üç azalma oldu.
19-26 Mart haftasında 1.9 milyar dolar olan çıkış, geçen hafta 505 milyon dolarda kaldı.
Nereden nereye… Yabancı çıkışının giderek sürat kestiğini söylemek istiyorsak bundan hoş bilgi olur mu!
Yabancı çıkışı azalır azalır ve gün gelir bu sefer giriş başlar.”
STOK NEREYE İNDİ
Aktaş, yazısında ayrıyeten şu tabirleri kullandı:
“Geçen hafta gerçekleşen 505 milyon dolarlık satıştan sonra yabancıların elinde kalan pay senedi ve DİBS fiyatına da bakmakta fayda var.
Yabancı yatırımcılar 2 Nisan prestijiyle 23.4 milyar dolarlık pay senedine sahip durumda.
Yabancıların elindeki devlet iç borçlanma senetlerinin meblağı ise yeniden birebir tarih prestijiyle 7.4 milyar dolar.
19-26 Mart haftasındaki 1.9 milyar dolarlık rekor çıkışa değindiğimiz 2 Nisan’daki yazımızda yabancıların elindeki stok fiyatını aktarmış ve çıkışın giderek yavaşlayacağını lisana getirerek şöyle demiştik:
‘Özellikle devlet iç borçlanma senedinde bundan sonra çok daha hudutlu satışlar görülecektir. Bunda, hem satılabilecek senet meblağının azalması, hem de faiz yükseldiği için fiyatların gerilemiş olması büyük tesir yapacaktır.’
Hakikaten yabancıların DİBS satışı 1.1 milyardan 140 milyona indi.
DÖVİZ HESAPLARINDAKİ AZALMA 12 MİLYARI AŞTI
Yüksek faizin tek başına yapamadığını “yüksek faiz+yüksek kur” birlikte gerçekleştiriyor.
Naci Ağbal’ın başkanlığı periyodunda faizin artırılmasıyla birlikte kur süratle gerileyince kimse dövizi satmaya yanaşmamıştı. Halbuki Şahap Kavcıoğlu’nun başkanlığında faiz üstte kalırken kur da yükseldi.
Elindeki malı, yani dövizi düşük fiyattan satıp yüksek faizli mevduatı tercih etmeyenler, bu kere ellerindeki dövizi yüksek fiyattan satıp mevduata yöneldi.
İşte sonuç ortada… 19-26 Mart haftasında 9.3 milyar dolarla rekor bir azalma gösteren döviz tevdiat hesapları geçen hafta da bu azalışını sürdürdü. Merkez Bankası bilgileri, döviz tevdiat hesaplarının 26 Mart-2 Nisan haftasında 2.8 milyar dolar daha azaldığına işaret ediyor. Böylelikle döviz hesapları iki hafta 12.1 milyar dolarlık bir gerileme gösterdi.
Geçen haftaki 2.8 milyar dolarlık azalmanın 2.5 milyar dolar kadarı yurtiçi yerleşiklerin hesaplarındaki düşüşten kaynaklandı. 2.5 milyarın da 1 milyar doları gerçek şahısların, 1.4 milyar doları hukuksal şahısların hesaplarındaki azalmadan oluşmuş durumda.
Bu ortada yurtiçi yerleşiklerin hesaplarındaki 2.5 milyar dolarlık düşüşün 444 milyon doları parite ve altın fiyatları kaynaklı. Gerçek düşüş 2 milyar dolar civarında.”
