Çocuklarda görülen ve çağımızın hastalığı olan obezite, ileride birçok sıhhat meselesiyle gayret eden yetişkinlerden oluşan bir toplum riski oluşturuyor. Bu nedenle çocukluk çağı obezitesinin önüne geçmek büyük kıymet taşıyor. Sabri Ülker Vakfının paylaştığı bilgiler, besin okuryazarlığının bu çabada büyük ehemmiyet taşıdığına vurgu yapıyor.
Obezite ve fazla kilolu olma hali, sıhhat için risk oluşturan çok yağ birikimi olarak tanımlanıyor. Fazla kilolu ve obez çocukların yetişkinlikte obez olma ve genç yaşta diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar üzere bulaşıcı olmayan, beslenme bağlı hastalıkları geliştirme mümkünlüğünün daha yüksek olduğu biliniyor. Fazla kilo ve obezite ile bunlarla bağlantılı hastalıklar büyük ölçüde önlenebilir. Çocukluk çağı obezitesinin önlenmesi bu nedenle yüksek öncelik gerektiriyor. Çocukluk çağı obezitesinin önlenmesinde aile ve akran temelli müdahale uygulamaları, fizikî aktiviteye yönelik teşebbüslerin yanı sıra okul çağı çocukları ve gençler için sağlıklı beslenme okuryazarlığı da epeyce ehemmiyet taşıyor. Sabri Ülker Vakfı’nın derlediği bilgilere nazaran besin okuryazarlığının düşük olması çocuklarda olumsuz beslenme davranışlarının görülme sıklığını artırabilen bir faktör olarak öne çıkıyor.
Çocukluk çağı obezitesinde mevcut datalar ne söylüyor?
Çocukluk çağı obezitesi, 21. yüzyılın en önemli halk sıhhati meselelerinden birini oluşturuyor. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) 2019 yılı datalarına nazaran, dünya genelinde 5 yaşın altında 38 milyon çocuk fazla kilolu yahut obez olarak nitelendirilebiliyor.Çocukluk çağı obezitesinde görülme sıklığı tasa verici oranda artıyor. Şişmanlık görülme sıklığında mevcut artma suratının devam etmesi durumunda 2025 yılında tüm dünyadaki fazla kilolu ve şişman çocuk sayısının 70 milyona ulaşacağı kestirim ediliyor.
Çocukluk çağı obezitesinin önlenmesi neden kıymetli?
Obez çocukların ileride obez yetişkinler olup olmayacağını belirlemede tesirli olan faktörler ortasında çocuğun yaşı, ebeveynlerinin obez olup olmaması ve obezitenin derecesi yer alıyor. Obezite çocuğun sırf o anki sıhhat durumunu etkilemiyor ve bu çocukların büyük bir kısmı obez yetişkinler olarak ömürlerine devam etme riski taşıyor. Ayrıyeten obezite bedende kronik inflamasyona yol açarak tip 2 diyabet, karaciğer yağlanması, hiperlipidemi, hipertansiyon ve bunlara bağlı olarak kalp hastalıklarına yakalanma riskini de artırabiliyor.
Besin okuryazarlığı ve çocukluk çağı obeziteyle gayret
Ocak 2016 yılında çocukluk çağı obezitesini sona erdirmek üzere bir komite kurulan ECHO (Commission on Ending Childhood Obesity) komitesinin çocukluk çağı obezitesinin önlenmesi üzerine sıraladığı teklifler içerisinde aile temelli müdahale uygulamalarından fizikî aktiviteye yönelik teşebbüslere birçok teklif sıralanıyor. Bu teklifler içerisinde sağlıklı beslenme okuryazarlığının kıymeti de vurgulanıyor. Çocuklarda besin okuryazarlığının düşük olması olumsuz beslenme davranışlarının görülme sıklığını artırıyor. Birçok alışkanlık çocukluk çağında kazanılıp yetişkinliğe taşındığı için besin okuryazarlığı eğitiminin çocukluk periyodunda başlaması gerekiyor.
Sabri Ülker Vakfı’ndan besin okur yazarlığının çocukluk çağında yaygınlaşmasına yönelik FAO iş birliği
Sağlıklı jenerasyonlar yetiştirmek maksadıyla projeler yürüten Sabri Ülker Vakfı, ilköğretim çağındaki çocukların sağlıklı beslenmeyi öğrenmesi hedefiyle 2011 yılından beri sürdürdüğü Yemekte İstikrar Eğitim Projesine orijinal bir modül ekliyor. Bu modül ile toplumda besin okuryazarlığının yaygınlaşması, sağlıklı beslenme ve besin seçiminin geliştirilmesi ve sürdürülmesi maksadıyla okul öncesi ve ilkokul öğrencilerinin besin israfı özelinde besin okuryazarlığı eğitimi alması hedefleniyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı