Hürriyet gazetesinin eski okur temsilcisi Faruk Bildirici, “Medyanın ombudsmanı Saray’ın medyası” kitabında 25 Şubat 2017’de Hürriyet, gazetenin Ankara Temsilcisi Hande Fırat’ın imzasını taşıyan ve “Karargâh rahatsız” başlığıyla yayımlanan haberin perde gerisini anlattı.
GENELKURMAY PREJESİYDİ
Yurt gazetesi’nin haberine nazaran Bildirici, “Hürriyet’in haberi, muhalefet etraflarının Genelkurmay Lideri Hulusi Akar ve TSK’ya yönelik tenkitlerine Genelkurmay kaynaklarının karşılığını içeriyordu. Üstelik bu türlü bir haber hazırlanması talebi de Genelkurmay’dan gelmişti. Haber, direkt Genelkurmay projesiydi!” değerlendirmesini yaptı.
Bildirici, “Karargâh rahatsız’ haberiyle ilgili olarak Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’nın ‘haber içeriğinde bahsedilen ‘karargâh’ın hükümetin icraatlarını önlemeye yönelik bir cunta yapılanması olabileceği izlenimi edinildiğinden ötürü soruşturma başlattığını ancak “izlenime dayalı bu soruşturmanın vakitle kapanıp gittiğini” aktardı.
BİRİNCİ BAŞLIĞI AÇIKLADI
“Ankara Temsilcisi Hande Fırat’ın hazırladığı haberin başlığı ‘Komutan rahatsız’dı. ‘TSK’yı yıprattığı düşünülen 7 husus ve buna Karargâh’ın bakışı özetle şöyle’ denilerek bu hususlar yedi başlık altında sıralanıyordu.
Birinci sayfa haberlerinin belirlenmesi için öğlen saatlerinde yapılan toplantıda bu habere Yazı İşleri Müdürleri’nden Doğaner Gönen itiraz etti. ‘Haberde kaynak yok, başımıza bela olmasın’ diye tekrarladı toplantı öncesinde lisana getirdiği telaşını. Sedat Ergin reaksiyon gösterdi onun bu haline. ‘Bilmiyor musun Genelkurmay haberlerini. Kayıt mı olur? Birinci sayfadan sonlarını alarak kullanalım’ dedi. O o denli ısrar edince masanın etrafındakilerden itiraz gelmedi. Haberin manşet yapılmasına karar verildi. Başlığı da Sedat Ergin verdi: ‘7 Tenkide 7 yanıt’.
BAŞLIĞA İTİRAZ ETMEDİ
Doğaner Gönen, ‘Gündem’ sayfasında birebir başlığı atmadı. Farklı olması için ‘Karargâh rahatsız’ başlığını koydu sayfaya. Haberin giriş kısmını motamot alıp spot yaptı. Sayfanın mizanpajı tamamlanmak üzereyken Sedat Ergin geldi. Sayfaya baktı, başlığa itiraz etmedi lakin ‘Biraz ufak kalmış. Biraz daha açsaydın’ dedi.
O ayrıldıktan sonra Genelkurmay Lideri Orgeneral Akar ve kumandanların sondaki denetlemeler sırasında kurban kestirdiği haberi geldi. Doğaner Gönen, ‘Kurban kestiler’ ve ‘El Bab’da iki şehit’ haberlerini sayfanın üzerine alıp, ‘Genelkurmay rahatsız’ haberini alta indirdi lakin Sedat Ergin’in dediği üzere büyütüp dokuz sütuna yaydı. Taşra baskısı bu türlü gitti.
GECE DAHA DA BÜYÜDÜ
Sedat Ergin, daha sonra gece Yazı İşleri Müdürü İzzet Doğan’ı aradı. ‘Karargâh güya kurban kesilmesinden rahatsız üzere oluyor bu türlü. Onları alta alalım’ talimatı verdi. Bunun üzerine İzzet Doğan da sayfayı tekrar düzenledi, kurban kesme ve şehit haberlerini alta aldı. 25 Şubat 2017 günkü Hürriyet’in kent baskılarında 25. sayfadaki ‘Karargâh rahatsız’ haberi en üstteydi, taşra baskısına nazaran daha büyümüştü kapladığı alan.
7 TENKİDE 7 KARŞILIK
Bildirici, kitabında bu haberin Hürriyet’in birinci sayfasında “7 tenkide 7 yanıt” diye yayımlandığını fakat devam sayfasındaki “Karargâh rahatsız” başlığının iktidar etraflarına Cumhuriyet gazetesinin 23 Mayıs 2003’teki “Genç subaylar tedirgin” haberini çağrıştırdığını hatırlattı. Bildirici, gelen reaksiyonların akabinde yaşananlara da kitabında yer verdi:
“Hürriyet’in haberi, muhalefet etraflarının Genelkurmay Lideri Hulusi Akar ve TSK’ya yönelik tenkitlerine Genelkurmay kaynaklarının karşılığını içeriyordu. Üstelik bu türlü bir haber hazırlanması talebi de Genelkurmay’dan gelmişti. Haber, direkt Genelkurmay projesiydi!
ERDOĞAN AMAÇ ALDI
Bu haberi ‘darbe çağrısı’olarak nitelendiren iktidar medyası, Hürriyet ve Hande Fırat’a hücuma geçti. Habere ait tartışmalara Genelkurmay da sessiz kalmadı. Genelkurmay’ın açıklamasında Hande Fırat’a bilgi verildiği kabul ediliyordu. Fakat kendilerinin hazırladığı metinde ‘Karargâh Rahatsız’ ve ‘Türk Silahlı Kuvvetleri’nde rahatsızlık’ üzere tabirlerin geçmediği vurgulanıyordu. Genelkurmay’dan sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan da direkt Hürriyet’i amaç aldı. Erdoğan, ‘Yapılan terbiyesizlik, seviyesizlik’ diye konuştu.”
KUSUR FIRAT VE ERGİN’DE
Hürriyet’in asıl kusurunun Genelkurmay’ın görüşünü “askeri kaynaklar” diye isim vermeden ve haber kaynağını gizleyerek yayımlamak olduğunu vurgulayan Bildirici, bu olayı gazetecilik açısından kıymetlendirdi:
“Hürriyet üzere bir gazetede bu türlü bir yanlış yapılması, birinci açıklamada haberin savunulması lakin ataklar artınca editöryal yanılgı diye geri adım atılması vahim bir durumdu. Olay kapandı sanılırken Doğaner Gönen, bir müddet sonra gündem sayfalarından alınıp, isimli olaylar ve ömür ile ilgili üç ve dördüncü sayfaların editörlüğüne verildi. Fatura ona kesildi. Kuşkusuz ‘Karargâh rahatsız’ başlığını tercih etmesinden ötürü sorumluluğun bir kısmının ona ilişkin olduğu söylenebilirdi.
Fakat asıl olarak Genelkurmay’ın muhalefete yönelik karşılıklarını ‘askeri kaynaklar’ diye yazan Ankara Temsilcisi Hande Fırat ve kaynağı saklı tutulan bu haberin gazetede büyütülerek kullanılmasını isteyen, iç sayfadaki ‘Karargâh rahatsız’ başlığına itiraz etmeyen Genel Yayın Direktörü Sedat Ergin hatalıydı”
NE OLMUŞTU?
Hürriyet’in 25 Şubat’ta manşetinden ‘7 tenkide 7 yanıt’, iç sayfadaysa ‘Karargâh rahatsız’ başlığıyla yayımlanan haber üzerine başlayan krizde peş peşe açıklamalar geldi.
‘Karargâh rahatsız’ başlığıyla Hürriyet’in darbeci eğilimleri kışkırtmak istediği savları öne sürülürken Bakırköy Başsavcılığı haber için cunta soruşturması başlattı. Başbakan Binali Yıldırım habere ait olarak “Karargâh Rahatsız’ bu manşeti hatırlıyorsunuz değil mi? 28 Şubat öncesi büyük denen gazeteler bu manşetleri atarak halkın seçtiği iktidarı alaşağı etmek için her türlü tezgahı kurdular. Manşet atarak hükümete ayar vermeye çalışıyorlar” dedi.
HANDE FIRAT SAVUNDU
Hürriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Hande Fırat ise haberi savunarak Haberlerin içini hakikat düzgün okumuyoruz. Biz Genelkurmay Başkanlığı’na görüşlerini sorduk. Haberin detayı okunmadığı için gözden kaçtı. Biz Hürriyet gazetesi ve Doğan Kümesi olarak demokrasiye sahip çıkmaya devam edeceğiz” diye konuştu.
ERDOĞAN: ÇOK NAHOŞ
birinci günlerde tartışmaya katılmayan Erdoğan, bahisle ilgili birinci değerlendirmesinde, Akar’ın da yer aldığı heyetin Pakistan ziyareti öncesinde “Çok çok yakışıksız, terbiyesizlik, seviyesizlik” sözünü kullanmıştı.
“Bunlar olağan bizleri rahatsız ettiği üzere, TSK’yı haydi haydi rahatsız etmiştir” diyen Erdoğan, “Devleti kendi içinde birbirine düşürmeye kimsenin hakkı yoktur. Bunlar, bunların eski alışkanlıklarıdır. Herkes yerini, pozisyonunu bilecek. Bizi kendi içimizde kim birbirine düşürmeye çalışıyorsa bunun bedelini ağır ödeyecektir” açıklamasını yapmıştı.
ERGİN GİTTİ BİLA GELDİ
Bu sırada Hürriyet’te daha evvel planlamdığı argüman edilen idare değişikliği yürürlüğü konarak genel yayın direktörlüğüne Sedat Ergin’in yerine Fikret Bila getirildi.
Genelkurmay Başkanlığı, haberin yayımlanmasından 4 gün sonra Hulusi Akar’ın Binali Yıldırım ve Tayyip Erdoğan’la görüşmesinin akabinde yaptığı yazılı açıklamada haberin içeriğine ait bilgilendirmeyi kendilerinin yaptığını lakin rahatsızlık sözünün kullanılmadığını duyurdu.
EDİTORYAL KUSUR
Bu açıklamayı Hürriyet’in internet sitesinden yapılan yazılı açıklama izledi. Açıklamada “Bu başlığa bu türlü bir mana yüklenmesi aklımızın ucundan dahi geçmemiştir. Bu türlü bir kasıt muhakkak kelam konusu değildir. Kasıt bu olmamakla birlikte ‘karargahta rahatsızlık’ başlığı amacı aşan bir editoryal yanılgı olarak görülebilir. Bunun için üzgünüz” dendi.