Emekli 104 amiralin imzasını taşıyan bildiride Meclis Lideri Mustafa Şentop’un Montrö açıklaması sonrası başlayan tartışmaya, TSK’daki cübbeli amirale ve Atatürk tartışmalarına değinilmişti.
Bu sabah saatlerinde bildiride imzaları olan 10 amiral gözaltına alındı. 4 amiralin ise tabire çağırıldığı bildirildi.
Amirallerin bildirisi ve gözaltı kararları tartışılırken, farklı kurumlardan da açıklamalar geliyor. Sol partiler de açıklamalarıyla yaşananları kıymetlendirdi.
TİP: GÖZALTILAR DERHAL HÜR BIRAKILMALI
Türkiye Emekçi Partisi (TİP) emekli amirallerin bildirisine ait “Demokrasi, adalet, bağımsızlık, özgürlük ve laikliği tehdit eden odak belirlidir: Saray Rejimi” başlığıyla bir açıklama yaptı.
Açıklamada şunlar kaydedildi:
“1. Ferdî ve toplu formda görüş beyan etmek her Türkiye Cumhuriyeti yurttaşının Anayasa’nın 26. unsuruyla tanınmış bir hakkıdır. Vazifede olmayan amirallerin kendi uzmanlıklarına ve uzun yıllar çalıştıkları bir kuruma ait görüş beyan etmeleri kabahat teşkil etmez. Buradan bir cürüm yaratmaya çalışmak, hukukun bir defa daha ayaklar altına alınmasıdır. Bugünkü gözaltılar derhal özgür bırakılmalı, açılan soruşturma durdurulmalıdır. Adalet duygusu ve özgürlüklerimiz akın altındadır.
2. Devletin bütün kurumlarında olduğu üzere orduda da tarikatlar ve cemaatler cirit atmaktadır. Cumhurbaşkanına güvenlik danışmanlığı yapan kişi, “şeriat” çığırtkanlığı yapabilmektedir. Geçen ay yapılan düzenlemelerle “irticai ve bölücü görüşleri benimsemiş yahut bu faaliyetlere karışmış” şahısların de Harp Okulları ile Astsubay Yüksekokulları’na kabulünün önü açılmıştır. Eğitimde, hukukta, toplumsal ömürde dinselleşme ve laikliği fiilen ortadan kaldıran uygulamalar sürat kazanmıştır. Bu çerçevede, bir tarikat meskeninde sarık ve cübbeyle görüntülenen tuğamiral hakkında soruşturma dahi açılmamıştır. Laiklik akın altındadır.
3. İstanbul Sözleşmesi’nden Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle çekilme tarafında alınan karar başlı başına bir hukuk tanımazlık örneğidir. TBMM’ye ilişkin olan bir yetki hiçe sayılarak, bayan uğraşının kazanımı olan bir memleketler arası mukaveleden çıkmaya cüret edilmiştir. TBMM Lideri, tıpkı yoldan gidilerek öteki milletlerarası antlaşma ve kontratlardan de çıkılabileceğini söylemiştir. Demokrasi taarruz altındadır.
4. Bir etraf katliamı projesi olan Kanal İstanbul, birebir vakitte Türkiye’nin Montrö Boğazlar Kontratı ile edindiği kazanımları tehdit etmektedir. Her Türkiye Cumhuriyeti yurttaşının, gerek ekosistemde mümkün tahribat, gerekse ülkenin bağımsızlığına ait yarattığı soru işaretleri nedeniyle, bu akıl dışı projeye itiraz etme hakkı ve sorumluluğu vardır. Dahası, AKP iktidarının Suriye ve Irak tecrübelerinde çok açık bir biçimde tanıklık ettiğimiz ABD çıkarlarıyla uyumlu dış siyasetinin Karadeniz’de de uygulanmak istenmesi mümkündür. Türkiye’nin bağımsızlığı hücum altındadır.
İktidar eliyle düzenlenen bu atakların gayesi aşikardır. Tarihin en büyük ekonomik yıkımlarından birini yaşayan, pandemi şartlarında kendi yazgılarına terk edilen işçilerin üzerine basarak Saray Rejimi’nin bekası garanti altına alınmaya çalışılmaktadır.
Taarruzlara direnen herkes “darbeci”, “terörist” ilan edilerek bir endişe iklimi yaratılmak istenmektedir.
Biz bu sineması daha evvel de gördük.
Kendi planlarını hayata geçirmek için “darbe” yaygarası koparanların kimler olduğunu, yargının bir silah olarak kullanılmasının nasıl sonuçlara yol açtığını biliyoruz.
Tüm yurttaşlarımıza sesleniyoruz:
En temel haklarımıza ve kıymetlerimize bir atak varsa, direniş yasaldır.
Saray Rejimi’ne direnenler kazanacaktır!”
SOL PARTİ: TEK GERÇEK DARBE ‘NE İSTEDİLERSE VERDİKLERİ’ ESKİ ORTAKLARI FETÖ’DEN GELDİ
SOL Parti Merkez Yürütme Heyeti, 104 emekli amiralin bildirisiyle başlayan tartışmayla ilgili açıklama yaptı. Yaşanan tansiyonun ABD seçimlerinden sonra iktidarın yeni yol arama gayretlerinin kesimi olduğu değerlendirmesi yapılan SOL Parti açıklaması şöyle:
“AKP ve MHP, 104 emekli amiralin bildirisi üzerinden ‘darbe tartışması’ başlatarak fırtına çıkarmaya çalışıyor. Bir bildiriden darbe çıkmayacağı açık olsa da, iktidar yüksek perdeden yürüttüğü tartışmayla aslında gerçek niyetini gizlemeye çalışıyor.
AKP, Biden sonrası oluşmaya başlayan ABD emperyalizmin yeni siyasetlerine dâhil olacak bir yol arıyor. Bunun için, Biden’ın açık maksat olarak ilan ettiği Rusya’ya karşı, ABD’nin taleplerini karşılamak üzere hazırlıklar yapılıyor. Görüldüğü kadarıyla ABD’nin Karadeniz’deki askeri gücünü arttırma atılımları Saray iktidarı tarafından da destekleniyor.
Montrö, Türkiye’nin boğazlardaki egemenlik haklarını koruyan ve başta ABD olmak üzere Karadeniz’de kıyısı bulunmayan ülkelerin bölgeye askeri emellerle yuvalanmasını engelleyen bir muahededir. Bu son tartışmalar AKP rejiminin Kanal İstanbul üzerinden rantçı, Montrö üzerinden Amerikancı ve NATO’cu ikili karakterini ortaya koyan bir mihenk taşı olmuştur.
Giderek güç kaybeden AKM-MHP koalisyonu, iktidarını sürdürebilmek üzere ABD’nin dayanağına muhtaçlık duyuyor. Bunun için de ‘Ey Amerika’ periyodundan, ‘ABD’ye telgraf’ periyoduna geçildi. AKP-MHP bloku ABD’nin siyasetlerine eklemlenirken önlerinde mahzur olabileceklerini düşündükleri safraları atarak yoluna devam etmek istiyor. Anlaşılan o ki ‘Amerika’ya karşı durduğu’ gerekçesiyle AKP iktidarına takviye verenler dünün ‘yetmez ancak evet’çi durumuna düşüp pişman oldular bile.
Her geçen gün daha fazla güç kaybeden iktidar, ayakta kalabilmek için ABD’ye her tıp ödünü vermeye hazır. AKP, 20 yıldır darbeler, askeri vesayet kelamını lisanından düşürmedi. Bu periyottaki tek gerçek darbe ise ‘ne istedilerse verdikleri’ eski ortakları, FETÖ’den geldi. Darbe-vesayet üzerinden kimseyi kandıracakları durumları kalmadı. Bağırarak, gürültü yaparak Amerikancılıklarını saklamaya çalışsalar da bunu dahi becerecek durumları kalmadı.
Bugün ülkede yoksulluktan perişan olan, salgında ölen bir halk gerçeği vardır. Öte yanda da yatlarda, katlarda saraylarda yaşayan iktidar ve yandaşları gerçeği vardır. Bu gerçeklerin üzerini örtmeye hiçbir mağduriyet edebiyatı yetmeyecektir.”
TKP GENEL SEKRETERİ OKUYAN: BUNLARA İTİRAZ ETMEK İÇİN EMEKLİ AMİRAL OLMAYA DA GEREK YOK
Türkiye Komünist Partisi (TKP) Genel Sekreteri Kemal Okuyan, “Emekli amirallerin bildirisinin nasıl hazırlandığı, bu teşebbüsün art planı bir yana, bildirinin içeriğinde bir ‘darbe iması’ hiçbir biçimde yok” dedi.
Okuyan, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamasına şu halde devam etti:
“Bildiride, üzerinde durulan Montrö Sözleşmesi’nin tartışmaya açılması, cübbeli, takkeli ve tarikatçı kumandandır. Bunlara itiraz etmek için emekli amiral olmaya da gerek yok. Emekli askerlerin fikirlerini söylemelerinin önünde bir mahzur mi var? Örneğin, ABD’de bile Irak işgali öncesinde Vietnam savaşında yer almış birçok subay “barış yanlısı” kampanyalar düzenlemişti. Öte yandan AKP’nin bu bildiriye hazırlıklı olduğu ve bu bildiriyi kullanarak bir tasfiye operasyonu gerçekleştireceği görülüyor. Bir aydır söylüyoruz, Türkiye Karadeniz’de istikrarları değiştirecek atılımlara soyunuyor. Bunun iktidar blokunun iç dengelerinde değerli yansımaları olacağı kesinlikle. AKP, Rusya ile yakın işbirliğini savunan ögelerden kurtulmak durumunda. Herkes bildiriyi tartışıyor fakat kimse sıkıntının özüne değinmiyor. İktidar, Ukrayna ve Rusya ortasındaki tansiyon noktalarına Türkiye’yi yerleştirmiş durumda ve bu büsbütün NATO’cu, Amerikancı bir atılım…”
Montrö Mukavelesi’nin tartışmaya açılmasını kıymetlendiren Okuyan, “Montrö Sözleşmesi’nin geçersiz kılınması NATO’nun yıllanmış beklentisiydi. Aslında bir müddettir mukavele fiilen delinmiş durumda, Karadeniz’de kıyısı olmayan ülkelere ilişkin savaş gemileri Boğazlardan daima geçiş yapıyor. Kanal İstanbul’un gündeme getirilmesi hem ekonomik hem stratejik maksatları olan bir atılımdı. Montrö Sözleşmesi’nin değerini, yükünü azaltmak istiyorlar. Bu yetmedi, Montrö Sözleşmesi’ni tartışılır hale getirerek, yer hazırlıyorlar” dedi.
Okuyan açıklamasını, “Bir müddet sonra NATO ile Rusya ortasındaki tansiyon Ukrayna üzerinden tırmanırsa AKP iktidarının ‘milli çıkarlar bunu gerektiriyor’ diyerek NATO’nun işine yarayacak adımları ‘egemenliğimizi kimseye sorgulatmayız’ söylemi ile atması muhtemeldir. Bu adım muhalefeti yeterlice dağıtacaktır. NATO yanlısı muhalefet, bugün Davutoğlu örneğinde görüldüğü üzere, ABD ile Rusya ortasında tırmanacak bir tansiyonda Batılı emperyalist ülkelerle birlikte hareket etmeyi savunacaktır. Emsal bir gelişmenin yakında Suriye’de de yaşanmasına şaşırmayalım. Suriye’ye dönük siyasetlerin mimarlarından olan Davutoğlu’ndan medet uman bir muhalefet anlayışı şu sıralar hayatın gerçeklerine çarpıyor. AKP, Batı emperyalizmiyle nikah tazelemenin peşinde, sıkıntının özü budur” formunda sürdürdü.
İLERİCİ BİRİKİMDEN İNTİKAM ALMAK İSTEYENLER…
Deniz İkmal Kumandanı Tuğamiral Mehmet Sarı’nın takke ve cübbe giydiği bir fotoğrafının basına yansımasına ait ise Okuyan, “Gericilik meydan okumaya devam ediyor. ‘Tarikatlar sivil toplum örgütüdür’ diyenlerin, türban tartışmalarını özgürlük ve insan hakları ekseninde ele alanların da yardımıyla ülke bu hale geldi. Kuşkusuz kılık kıyafet tek gösterge değildir. 12 Eylül generalleri, takke, cübbe, sarık takmıyordu ancak memlekete, halka büyük kötülük ettiler. Ancak unutmayalım sembollerin gerisinde muazzam bir tarihî birikim yatar. Şu anda karşımızda bu coğrafyanın bütün ilerici birikiminden intikam almak isteyen, rövanş almak isteyen bir güç var. Kelamını ettiğimiz fotoğraf bu türlü değerlendirilmelidir” dedi.
THK MK ÜYESİ KILÇER: TAM BİR DEMAGOJİDİR
Türkiye Komünist Hareketi (TKH) Merkez Komite Üyesi Kurtuluş Kılçer, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada, emekli amirallerin bildirisine AKP tarafından verilen yansıyı “Diktatörlük rejimi kuranların vesayetten şikayet etmesi tam bir demagojidir!” kelamlarıyla eleştirdi.
Kılçer, “Mesele Montrö muahedesi ve ABD emperyalizminin Karadeniz’e yerleşme sıkıntısıdır. AKP’nin telaşı neden? AKP telaşının nedeni, yolsuzluklarının, yağmanın ve çürümenin üzerini örtmektir. AKP, kendi tabanını konsolide etmek için algı yaratmaktadır” sözleri kullandı.
“NATO’nun ve ABD savaş gemilerinin Karadeniz’de provokasyon teşebbüsleri ortadayken, Kanal İstanbul projesi ile yoksa birilerine kelam mü verildi?” diyen Kılçer, Meclis Lideri Mustafa Şentop’un geçtiğimiz günlerde mevzuyla ilgili “Montrö Anlaşması’ndan tıpkı İstanbul Kontratı üzere çekilmek için Erdoğan’ın kararı yeter” dediğini de hatırlattı.
Kılçer, şöyle devam etti:
“Emekli amirallerin ihtar niteliğindeki bildirisinden diğer manalar çıkaran AKP, Montrö konusunda görüşlerini net olarak ortaya koymalıdır. Kaçak laflarla mevzuyu geçiştiren AKP, vesayet rejimi kelamlarının ardına saklanmayı bırakmalıdır. Bugün Türkiye’de bırakın askeri vesayeti, direkt diktatörlük idaresi bulunmaktadır. Diktatörlük kuranların vesayetten şikayet etmesi tam bir demogojidir.
Kaldı ki ordunun başındaki ismi direkt hükümete alarak, orduyu idareye dahil eden AKP’den diğeri değildir. Şayet askeri vesayet aranıyorsa bugünkü hükümet daha fazla askeri vesayeti temsil etmektedir.
Ayrıyeten Jandarma Komutanlığı ve Kıyı Güvenlik Komutanlıkları AKP’nin ilçe teşkilatı değildir. Hem askeri vesayetten şikayet edip hem de Savunma Bakanlığı ve ordu güçlerine siyasi açıklama yaptırmak vesayetçiliğin daniskasıdır.
AKP son periyot ortaya çıkan pisliklerini örtmeye çalışıyor. Yeniden ‘darbe’, ‘vesayet’ imasıyla algı yaratıyorlar. Bu algıyla AKP, yolsuzlukların ve yağmanın üzerini örtmek isterken, kendi tabanında konsolidasyon kaygısındadır.”
HKP: BU OPERASYONLAR HAKSIZDIR HUKUKSUZDUR
Halkın Kurtuluş Partisi (HKP) Genel Sekreter Yardımcısı Av. Tacettin Çolak, İzmir Adliyesi önünde 104 emekli amiralin ‘tekkedeki amiral’, ‘Montrö’nün tartışmaya açılmasına’ ait yayınladığı bildiri hakkında açıklama yaptı. Çolak, “Ergenekon, Balyoz operasyonları neyse bu operasyonlar da haksızdır, hukuksuzdur, adaletsizdir” dedi.
Çolak’ın açıklamasının satır başları şöyle:
“LOZAN’I SAVUNMAK CÜRÜM OLUYOR: Bugün itibariyle amirallere yapılan operasyona değinmek istiyorum. Bu ülkede artık Lozan’ı savunmak hata oluyor. Boğazlardaki egemenlik haklarımızı savunmak hata oluyor. Laiklik unsurunun yok edilmesine karşı çıkmak ve Laikliği savunmakta hata oluyor.
LAİKLİK PRENSİBİ AÇIKÇA ÇİĞNENMİŞ: Amirallerin iki sayfalık bildirisinden darbe sonucu çıkartmaya çalışan hükümet aslında bu devleti yönetemediğini de göstermektedir. Bu şu demektir ki, Amiral rütbesiyle tekkelerde ibadet yapan, oralarda kendini siyaseten tabir edenlerin fotoğraflarının servis edilmesi Laiklik prensibi açıkça çiğnenmiş olmasına karşın buna reaksiyon gösteren insanlara hatalı muamelesi yapılmaktadır. Biz bu kanunsuzluğa, keyfiliğe de itiraz ediyoruz. Şiddetle protesto ediyoruz.
KURTULUŞ SAVAŞIMIZIN TAPUSUDUR: Montrö Mukavelesi birebir vakitte bu ülkenin denizlerdeki, boğazlardaki egemenliğinin tescil edildiği bir mukaveledir, memleketler arası muahededir. Lozan Antlaşması da bu ülkenin 4 yıl Batılı Emperyalistlere karşı vermiş olduğu Ulu Ulusal Kurtuluş Savaşı’mızın tapusudur. Münasebetiyle bunların üzerinde kimsenin berbat emeller beslemesine Halkın Kurtuluş Partisi olarak bizde müsaade vermeyeceğiz.
OPERASYON HAKSIZDIR, HUKUKSUZDUR: Bu operasyonlarla eş vakitli olarak Amerika’nın ve Amerikalı Büyükelçilik yetkililerinin yapmış olduğu Karadeniz’in Dünya’ya açılması formundaki açıklamada AKP’nin Amerikan Emperyalizmiyle ortaklaşa bu operasyonların düğmesine bastığını göstermektedir. Tıpkı Ergenekon, Balyoz operasyonları neyse bu operasyonlar da haksızdır, hukuksuzdur, adaletsizdir. Protesto ediyoruz.”