Dolmak üzere

Türk Ağır Bakım Derneği Lideri Prof. Dr. İsmail Cinel, en yüksek sayıların sırasıyla Samsun, İstanbul, Yalova ve Çanakkale’de görüldüğünü söylüyor.

BBC Türkçe’ye konuşan bir Sıhhat Bakanlığı kaynağı, son günlerde artan olay sayılarının ağır bakım doluluk düzeylerindeki tesirinin önümüzdeki günlerde tabloya yansıyacağını belirtiyor.

Prof. Cinel de emsal bir halde, hadise sayısı ve ağır hasta sayısındaki “ürkütücü” artış eğiliminin, ağır bakım doluluk oranına 10 gün sonra yansıyacağını tabir ediyor.

“ÜÇÜNCÜ ATAK PERİYODU EVVELKİLERDEN SIKINTI GEÇECEK”

10 gün içerisinde Türkiye’deki ağır bakım kapasitesinin büsbütün dolabileceğini söyleyen Prof. Cinel, son günlerde yaşanan “üçüncü atak” devrinin başkalarından farklı olduğunu anlatıyor:

“Bu üçüncü atak, evvelkilerden çok daha sıkıntı geçecek. Birinci ve ikinci dalgaya nazaran daha az ağır hasta sayımız olmasına karşın, daha yüksek mevt sayısı görülüyor. Zira mutant virüs çok daha süratli bulaşıyor ve organları daha çok tahrip ediyor. Ağır bakıma alınan hastalarda daha çok organ tahribatı görülüyor.”

“Hastaneler şu an büsbütün alarm halinde. Kaotik bir süreç bizi bekliyor. Hastanelerdeki servisleri mecburen boşalttık, süratlice Covid-19 servislerine çeviriyoruz. Covid-19 dışı hastalara da mecbur kalmadıkça hastanelere gitmemeleri gerektiğini söylüyoruz.”

6-7 Nisan ortasında Covid-19 kaynaklı ölümlerin bir günde yüzde 25 arttığını belirten Cinel, “10 gün sonraki vefat sayılarından korkuyorum” diyor.

Bu sayılar karşısında Sıhhat Bakanlığı’nın “alarm halinde” olup olmadığını sorduğumuz Bakanlık kaynağı, “bakanlığın salgına dair rutin işlerini yapmaya devam ettiğini, lakin idari tüm kararların Cumhurbaşkanlığı ve kabine tarafından belirlendiğini” söylüyor.

 “KANSER HASTASI VE COVİD-19 ANNEME AĞIR BAKIM YATAĞI ARADIK”

Son günlerde Türkiye’nin çeşitli kentlerinden, hasta yakınına ağır bakım yatağı bulunamadığını söyleyen şahısların sayısı giderek artıyor.

İstanbul’daki Türkiye Hastanesi’nde iç hastalıkları uzmanı olarak çalışan Ahmet Faruk Yağcı da Twitter hesabından akciğer tutulumu olan hastaların dahi konutta tedavi gördüklerini belirtiyor.

BBC Türkçe’den Fundanur Ertürk ve Efe Öç’e konuşan bir hasta yakını, Covid-19 tanısı konulan 77 yaşındaki annesine, İstanbul’da tedavi gördüğü Acıbadem Hastanesi’nde ağır bakım yatağı bulunamadığını anlatıyor.

Haberde isminin saklı kalmasını isteyen hasta yakını, kanser hastası olan ve yaklaşık 10 gün evvel Covid-19 tanısı konan annesinin, yatak bulunamadığı için bir diğer özel hastanenin ağır bakım servisine kaldırılmak zorunda kaldığını anlattı:

“Odada oksijen takviyesi ile tedavi altındaydı. Bana ağır bakımda daha önlemli olacağını söylediler. Fakat Acıbadem şubelerinin hiçbirinde ağır bakımda yer bulunamadığı söylendi. 112’yi arayarak boş yatak olan bir öteki özel hastanede yer bulduk.”

Oğlu, Pendik’teki hastanede tedavi altına alınan annesinin İngiliz varyantı taşıdığının belirlendiğini söylüyor.

Mart ayı sonundan itibaren yapılan değerlendirmeler, çok daha süratli yayılma kapasitesi olan İngiliz varyantının Türkiye’de çok büyük oranda sirkülasyondaki virüs olduğu söz ediliyor.

Ağır bakım ünitelerindeki son durumla ilgili temasa geçtiğimiz Acıbadem Hastanesi yetkilileri şu açıklamayı yaptı:

“Bilindiği üzere, ülkemizde hasta sayısında bir artış bulunmaktadır. Buna bağlı olarak hem ağır bakım servislerinde hem de kat yataklarında Covid’li hasta sayısı artmaktadır. Acıbadem Sıhhat Kümesi’nin da ağır bakım ve kat yataklarındaki Covid’li hasta sayısı, Türkiye geneli ve İstanbul’a paralel bir halde artmaktadır. Münasebetiyle birtakım hastanelerimizde vakit zaman, yatak bulma konusunda günlük olarak birtakım problemler da yaşanmaktadır.”

“ANNEM AĞIR BAKIMDA YER BULAMADIĞI İÇİN ÖLDÜ”

Türk Ağır Bakım Derneği, yatak yoğunluk tehlikesinin en çok hissedildiği kentin Samsun olduğunu söylüyor.

Konuştuğumuz Samsun’da bir hasta yakını, annesini ağır bakım yatağı bulunamadığı için kaybettiklerini söylüyor.

İsminin açıklanmamasını isteyen bu kişi, Sıhhat Bakanlığı tahlil çizgisine da başvurdukları bu süreçte yaşadıklarını anlattı.

Annesinin, hastanede tedavi altında olduğu son iki haftada ciğerlerinin kötüleştiğini söyleyen kişi, “Yoğun bakımda tedavi görmesi gerekirken yer olmadığı için ağır bakıma alınamadı, teneffüs aygıtı bağlanamadı” diyerek devam ediyor:

“Başka hastanelerin Covid ağır bakımlarında yer bulamadık. 14 gün geçtiği için öteki hastaneye götürdük. Olağan ağır bakımda bir gün kaldı ve teneffüs yetmezliğinden vefat etti. Kayıtlara olağan vefat olarak geçti.”

Samsun ili, her 100 bin şahısta 678,72 hadise ile nüfusuna oranla en çok olumlu bulunan kent pozisyonunda.

Samsun Tabipler Odası Lideri Funda Turtun, Kasım-Aralık ayında yaşanan ikinci tepe devrindeki sayılara ulaştıklarını söylüyor.

Hastanelerin acil servislerinde yatış için bekleyen sedyelerden, ağır bakıma yatış sırasına kadar her evrede yoğunluk gözlendiğini belirten Turtun, artışın devamı halinde sıhhat sisteminin krize girebileceği uyarısı yapıyor.

Açılan yeni servislerin anında dolmasına rağmen mevcut durumda hala hastalara yatak bulunabildiğini söyleyen Turtun, şimdi Samsun’dan komşu vilayetlere ağır bakım hastası sevki yapılmadığını belirtiyor.

YÜZDE 66,5 AĞIR BAKIM DOLULUĞU NE TABİR EDİYOR

İstanbul Tabip Odası’ndan aile tabibi Recep Koç, bakanlığın verdiği ağır bakım doluluk sayılarının “göz aldatmacası” yarattığını savunuyor.

Koç, çok sayıda ateşli hastanın meskende tedavi altında olduğunu, hastanelere gitseler dahi bunların birçoklarının geri dönmek zorunda kaldıklarını anlatıyor.

Pekala, turkuaz tabloda görülen yüzde 66,5 ağır bakım doluluğu ne söz ediyor?

Türkiye’nin Covid-19 salgınında ikinci tepeyi yaşadığı Ekim-Aralık 2020 tarihlerinde, genel olarak hastanelerdeki ağır bakım doluluk oranları en yüksek yüzde 75-80’ler düzeyini görmüştü.

Yüzde 80’lerdeki doluluk oranı yaşanırken, hastaların ağır bakımlara ulaşma mühletinin çok uzadığı ve ağır bakımların tam dolduğu tabir edilmişti.

Bu sayıların kimi bölge ve vilayetlerde yüzde 95’leri bulduğu saptanmıştı.

Lakin Türkiye’de 2018 yılı itibariyle toplam hasta yataklarının yüzde 21,65’i, ağır bakım yataklarının ise yüzde 41,93’ü özel hastanelerde bulunuyor.

Münasebetiyle ağır bakım yataklarında yüzde 66,5 doluluk, aslında kamu hastanelerindeki ağır bakım kapasitelerinin neredeyse dolduğunu tabir ediyor.

“KASIM AYINDAN DAHA BETER HALDEYİZ”

BBC Türkçe’ye konuşan Ağır Bakım Hemşireleri Derneği Lideri Ebru Kıraner ise hastanelerdeki yoğunluğun Kasım-Aralık devrine nazaran çok daha fazla olduğunu anlatıyor.

Kıraner, yakın vakitte 600 hemşire ile yaptıkları görüşme sonucu bilhassa İstanbul, Ankara ve İzmir’de ağır bakım ünitelerinin büsbütün dolu olduğunu tabir ediyor.

Pek çok hastanede tekrar ağır bakım yatağı sayılarının artırıldığını ve ameliyathanelerin ağır bakıma çevrildiği bilgisini veriyor.

Ağır bakım doluluğunun kritik düzeye ulaşmasının ise geçen hafta, “aniden” gerçekleştiğini ve bu istikametiyle salgında yaşanan ikinci tepe periyodundan farklı olduğunu kaydediyor:

“Geçen hafta ağır bakımlar çok süratli bir formda bu hale geldi. İstanbul’da bir gün içerisinde bütün ağır bakımlar doldu ve ayrıyeten Türkiye’nin pek çok yerinden bize ulaşan hemşire meslektaşlarımız, ‘yatak sayısını artırıyoruz, ameliyathaneleri ağır bakıma çeviriyoruz’ demeye başladı.”

“İkinci dalga bu kadar süratli çarpmamıştı, ağır bakımların kritik düzeye ulaşması daha kademe kademe gerçekleşmişti. Bu sefer birden, çok süratli bir patlama yaşandı. Son bir haftadır Covid dışı hastalar için de ağır bakım yatağı bulmak neredeyse imkânsız hale geldi, bu mevzuda çok bildirim alıyoruz.”

Türkiye toplam 39 bin 279 ağır bakım yatak sayısı ile OECD ülkeleri ortasında Almanya ve ABD ile birinci sıralarda yer alıyor.